Główne zagadnienia badawcze

Dyscypliny: językoznawstwo i nauki prawne

 

1) Prawo porównawcze i tłumaczenie prawnicze: co mają wspólnego, czym się różnią i w jaki sposób mogą być dla siebie użyteczne?

2) Przeszczepy prawne (legal transplants) z systemów prawnych common law w polskim systemie prawnym: jakie są mechanizmy ich dokonywania i jakie znaczenie mają dla nauki prawa porównawczego i praktyki prawniczej?

3) Wykładnia komparatystyczna w kontekście przeszczepów prawnych: jak interpretować przepisy ustanowione w wyniku przeszczepów prawnych?

 

https://orcid.org/0000-0002-7298-1245

 

W swoich badaniach zajmuję się zagadnieniami z zakresu translatoryki prawniczej, prawa porównawczego, teorii prawa, prawa administracyjnego oraz obrazu prawa w mediach, w tym kwestiami interdyscyplinarnymi. Jestem pracownikiem naukowo-dydaktycznym Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

W ramach przygotowywania rozprawy doktorskiej pt. “Zastosowanie metod prawnoporównawczych w procesie tłumaczenia na przykładzie polsko-angielskiego przekładu terminologii z zakresu prawa rzeczowego” na Uniwersytecie Warszawskim prowadziłem badania dotyczące użyteczności zastosowania metod prawnoporównawczych w tłumaczeniu prawniczym. Praca została opublikowana w wydawnictwie PWN w 2025 r. Badania kontynuuję już po uzyskaniu na podstawie powyższej rozprawy stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo. Aktualnie zajmuję się się m.in. wykładnią prawa w odniesieniu do tłumaczenia prawniczego. Wyniki swoich badań miałem okazję zaprezentować na międzynarodowej konferencji TRANSIUS w Genewie.

Streszczenie rozprawy doktorskiej dostępne tutaj:  streszczenie_KUSIK_zastosowanie_metod_prawnoporównawczych.

Z recenzji prof. Artura D. Kubackiego: Przyszła publikacja niewątpliwie stanie się nie tylko ważną pomocą dydaktyczną w środowisku akademickim, ale także bezcennym przewodnikiem po wybranych aspektach legilingwistyki dla tłumaczy praktyków, którzy zajmują się zawodowo niełatwym przekładem tekstów prawnych i prawniczych” (s. 6).

Ponadto obroniłem z wyróżnieniem drugą rozprawę doktorską, poświęconą zagadnieniu przeszczepów prawnych między systemami common law a polskim systemem prawnym (innymi słowy, rozwiązaniom prawnym w polskim prawie, które mają rodowód anglosaski), zatytułowaną “Przeszczepy prawne z systemów prawnych common law w polskim systemie prawnym”. Jej publikacja jest planowana na koniec 2025 r. Na podstawie powyższej rozprawy uzyskałem stopień naukowy doktora nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne.

Kontynuacją tych badań jest kolejny projekt badawczy, który został poświęcony wykładni komparatystycznej w kontekście przeszczepów prawnych, a jego zamierzonym efektem będzie trzecie opracowanie monograficzne.

Streszczenie rozprawy doktorskiej dostępne tutaj: streszczenie_KUSIK_przeszczepy_prawne

Z recenzji prof. Macieja Jońcy: Cierpliwie wyjaśnia pojęcia, zestawia literaturę, konfrontuje ze sobą różnorakie ujęcia prawne, filozoficzne i językowe związane z wędrówką idei (bo za ideę uznać przecież należy tzw. instytucje prawne). Zachowuje się tak, jak kiedyś zachowywał się prof. Władysław Tatarkiewicz, którego styl pracy Michał Głowiński charakteryzuje następująco: „nie wymyśla problematyki, natomiast porządkuje, referuje, przedstawia najróżniejsze koncepcje i trzebi chwasty” (M. Głowiński, Czas niewidzialny. Rozmowa rzeka z Grzegorzem Wołowcem, Warszawa 2018, s. 256) (s. 4–5).

 

Publikacje związane z zagadnieniami translatoryki prawniczej i prawa porównawczego:

• Zastosowanie metod prawnoporównawczych w procesie tłumaczenia na przykładzie polsko-angielskiego przekładu terminologii z zakresu prawa rzeczowego, PWN, 2025.
• The Application of Comparative Law Methods in the Legal Translation Process: A Theoretical Framework for Translational Comparative Legal Analysis. “Comparative Law and Language”, 2025, t. 4, nr 1, s. 33–51.
• Legal Communication as a Point of Contact between Legal Translation and Comparative Law. “Journal of International Legal Communication”, 2024, t. 14, nr 3, s. 92–109.
• Teoria przeszczepów prawnych jako paradygmat prawa porównawczego. Próba podsumowania w 50. rocznicę ukazania się monografii pt. Legal Transplants: An Approach to Comparative Law Alana Watsona, “Forum Prawnicze”, 2024, nr 3(83), s. 42–65
• Communicating the Methodology of Comparative Law Research in Legal Translator Training: A Gap to be Filled, [w:] Ana Margarida Simões Gaudêncio, Fernando Vannier dos Santos Borges, Marta Graça (red.), Legal Science Communication Conference Proceedings: Communicating Legal Research, Coimbra 2024, s. 11–26
• Comparative Law in the Eyes of Translation Scholars. Is Legal Translation Really an Exercise of Comparative Law?, “HERMES – Journal of Language and Communication in Business”, 2024, nr 64, s. 111–124
• Legal transplants and legal translation: a case study of the borrowing of the U.S. limited liability partnership into the Polish legal system, “Perspectives”, 2024
• The right to the environment? Article 4(1) of the Polish Environmental Protection Law Act from a combined comparative law and Polish-English legal translation perspective, “Comparative Legilinguistics”, 2023, nr 56, s. 195–221
• English Translation Equivalents of Selected Polish Partnership Types Revisited from the Perspective of Comparative Law, “Lingua Legis”, 2022, nr 30, s. 7–21
• Louisiana and Quebec Terminology as a Tool in Polish-English Legal Translation, “Studies in Logic, Grammar and Rhetoric”, 2018, nr 53 (1), s. 163-176

 

Konferencje:

• Transius Conference, Genewa, 7-9.07.2025. Referat: „The Application of Comparative Law Methods in The Legal Translation Process: A Theoretical Framework”
• II Legal SciComm Conference: Research and Practices, Universidade de Coimbra, Coimbra 2024. Referat pt. Teaching Comparative Law to (Future) Legal Translators: An Outline Syllabus Proposal for a Standalone Comparative Law Course
• Language and Law – Traditions, Trends and Perspectives, Białystok, 1-2.06.2023. Referat: Comparative Law in the Eyes of Translation Scholars. Is Legal Translation Really an Exercise of Comparative Law?
• I Legal SciComm Conference: Communicating Legal Research, Coimbra,  30.11.2023. Referat:  Communicating the Methodology of Comparative Law Research in Legal Translator Training: A Gap to Be Filled
• 19th Conference on Translation, Interpreting, LSPs and Cultural Studies and 4th East European Consortium of Korean Studies (EECKS) and the International Conference on East Asian and Korean Studies, Poznań, 28.06.2024. Referat: Translatability and Transplantability of Law: Legal Translation and Comparative Law Brought Together Around the Concept of Legal Transplants